در سال 1984، ریاضیدان روس، «الکسی پاژتینوف» با یکی از جدولهای مورد علاقهاش بازی میکرد که فکری به ذهنش رسید:« اگر مدل کامپیوتریاش درست بشه، چی میشه؟»
او برنامه را در اوقات فراغتش نوشت و فکر و طرح را برای کسانی که نابغه ریاضی نیستند، ساده کرد. الکسی، از شکلهایی که از چهار مربع درست شدهاند، استفاده کرد و به همین خاطر اسمش را گذاشت:«تتریس» که از کلمه «تترا» یعنی چهار یونانی گرفته شده است.[تتریس 25 ساله شد]
در این بازی، بازیکن باید فضاها را پر کند و شکلهای همسان بدون فاصله پشت هم قرار بگیرند.به این ترتیب فضاهای کامل شده ناپدید میشوند و بازیکن هر چه فضاهای بیشتری را پر کند، امتیاز بیشتری به دست میآورد. بازیکنهای پرسرعت امتیاز بالاتری میگیرند.
میلیونها نفر به کامپیوترهایشان چسبیدند و مشغول بازی شدند. تا به حال بیش از 125 میلیون محصول تتریس به فروش رفته و کتاب ثبت رکوردهای گینس در سال 2009 در بخش بازیها، این بازی را در فهرست 50 بازی کنسولی رایج در زمانهای مختلف در رده دوم قرار داده است.
52 سال بعد از تولد تتریس، «سیانان» با «پاژتینوف» و «هنک راجرز»، مدیر اجرایی شرکتی که حقانحصاری این بازی را دارد، گفتوگو کرده است. با هم این گفت و گو را میخوانیم:
- الکسی، با تو شروع میکنم. اولین باری که این بازی به ذهنت رسید، تصورش را میکردی به صورت پدیدهای جهانی در بیاید؟
همان اول اولی که بازی کوچک من حتی بدون امتیاز و سطحبندی طراحی شد، نمیتوانستم ازآن دل بکنم و مدام بازی میکردم. واقعاً بازی خوبی است، اما تصورش را نمیکردم اینقدر فراگیر شود.
الکسی پاژتینوف
هنگ: وقتی برای اولین بار در نمایشگاهی درسال 1988 با آن آشنا شدم، از تتریس دل نکندم و مدام مشغول این بازی بودم و این علامتی تعیین کننده بود که این بازی خوبی خواهد شد.
- میگویند بعضیها آن قدر این بازی را انجام میدهندکه حتی خواب شکلهای تتریس را میبینند. میشود یکی از شما دو نفر توضیح بدهد، چرا آدمها اینطور درگیر این بازی میشوند و از خودتان بگویید، وقتی این بازی را انجام میدهید؟
اول از همه باید بگویم بازی بسیار سادهای است و مشخصه سازندگی قوی دارد.
بنابر این، به جای خراب کردن چیزی، دائم با آن تکههای کوچک یک چیزی را میسازی و از این کار لذت میبری. احتمالاً این عامل مهمی در عادت کردن به این بازی است.
- هنک، از آمار و ارقام برایمان بگو.
بیش از 70 میلیون محصول به فروش رفته و همین اواخر بازار این بازی روی موبایل به 80 میلیون بارگذاری و نصب در سراسر دنیا رسیده است.
- الکسی، اولش تو تا مدتهای طولانی درآمدی از این بازی به دست نمیآوردی. در این باره صحبت کن و بگو آخرش چه شد؟
دهه 1980 وقتی بازی را طراحی کردم، وضعیت مالکیت معنوی در روسیه خیلی مشخص نبود. حزب حاکم هیچ نوع فعالیت شخصی را ترویج نمیکرد. به همین خاطر تصمیم گرفتم تمام حقوق مربوط به تتریس را تا 10 سال به مرکز کامپیوترم در کشورم بدهم و در آن 10 سال چیزی دریافت نکردم. اما 10 سال بالاخره تمام شد و الان همه چیز خوب است. (میخندد)
نمونه ای از بازی های تتریس
مار وحشی ، یکی دیگر از بازی هایی که الکسی طراحی کرده
- در تمام خبرهای مربوط به شما جملههایی است مبنی بر این که: «ما به آینده چشم داریم، به جایی که همه مردم سراسر دنیا بدون نیاز به زبان مشترک با هم دیدار میکنند و دوست میشوند.» و ادامه میدهید مردم «به کمک زبان جهانی» تتریس «با هم ارتباط میگیرند». به این مسئله واقعاً امید دارید یا...؟
نه، این رویای حقیقی ماست. بازیها زبانی جهانیاند و تتریس مرز بین همه فرهنگها، زبانها، سن و جنس را میشکند.
فکر میکنم تتریس اولین ورزش مجازی است. و ما کاپ تتریس را در آینده و در مسابقههای بینالمللی خواهیم دید. امیدوارم روزی یکی از بازیهای المپیک بشود.
- المپیک واقعی؟ المپیک المپیک؟
بله، چرا رشتههای المپیک باید به ورزشهای فیزیکی محدود شود؟ چرا ورزش فکری نداشته باشیم؟